Категорија: Литература

Со Славица Купенкова, илустраторот на двете нови изданија од едицијата Учење низ игра на Феникс разговаравме на темата литературата за деца и млади и улогата на илустрациите во нејзиното креативно облагородување.

Која е улогата на илустрацијата во литературата за деца?

Ја сакам литературата за деца, а илустрациите се многу важни затоа што ги забавуваат децата и им овозможуваат да учат преку слики. Секој издавач знае дека сликите и илустрациите ќе ги направат привлечни нивните изданија и ќе ја зголемат продажбата.
Се разбира при тоа најпрвин е неопходно илустрацијата да биде соодветна за возрасната група на која се нуди книгата. Постојат различни видови и стилови на илустрација и потребно е целосниот работен процес претходно да се испланира добро.
Илустрациите треба да содејствуваат и на содржината на книгата и во зависност од тоа илустрацијата да е нежна, забавна, хумористична и слично.

Какви се илустрациите денес и што ги издвојува и како тие ги подобруваат приказните?

Повеќето од илустрациите кои ги среќаваме во детските книги се разликуваат многу, но исто така имаат и некои сличности што ги прават успешни. Но сепак е битно секој илустратор да изгради свој специфичен и препознатлив стил. Тој стил и изглед понатаму ќе се прилагодува на текстот на книгата.
Моите илустрации имаат само задача да ја надополнат пораката на авторот на книгата. Детската илустрација нуди многу големи можности за ослободување на фантазијата и може да го инспирира читателот.
Најдобро е континуирано да се проучуваат новите изданија бидејќи и илустрацијата континуирано се менува.
Книгите од пред 20 години изгледаат сосем поинаку од оние што се нудат сега. Децата растат брзо и вкусот и чувството за хумор се менува со возраста. Затоа и илустрацијата треба да се прилагоди на возраста, и да се следи интересот кај публиката за одредени книги кои се продаваат добро.
Исто така, треба да одлучите колку илустрации ви се потребни за да ја претстават книгата на привлечен начин и да го оживеат текстот во книгата. Големината и дизајнот зависи и од бројот на деталите кои треба да ги опфати. Илустраторот треба да е во постојана комуникација со авторот како би ја доловил пораката во книгата и во зависност од дозволениот буџет.
Исто така возраста на читателот влијае на бројот на илустрации (сликовниците бараат многу повеќе илустрации отколку роман).
Нескромно, но вистинито е дека во детската литература илустрациите им донесуваат живот на книгите. Пожелно е во сликовниците илустрациите да одат на една страна, а со повеќе детали. Дури е докажано и испитано колку илустрациите ги подобруваат и оживуваат спомените за приказните, придонесуваат за интерактивно читање со родителите, а со тоа и писменоста.
Не е чудно што илустрациите се толку присутни во книгите за мали деца. Тие го привлекуваат и задржуваат нивното внимание и го олеснуваат разбирањето на текстот кој се чита.
Добриот издавач ќе ја втемели својата литература и кон развој на децата, нивниот вокабулар и нивниот морал преку настаните во книгата и ќе промовира силна порака.

Колку илустрацијата придонесува за разбирање на текстот?

Мојот син е на двегодишна возраст и сликите во сликовниците го подобруваат вниманието и разбирањето на текстот. Радоста од илустрациите остава простор да ги засака и буквите, а полиците полни со книги освен полици полни со играчки даваат одлична насока. Визуелните сигнали помагаат во толкување на текст, а тоа понатаму им помага на читателите да изградат доверба во нивните вештини за разбирање во читањето. Забавните и смешни илустрации овозможуваат да се привлечете вниманието дури и на најнемирните деца и ќе му помогнат на младиот читател да изгради доверба во своите вештини.
Илустрираните романи им помагаат на децата да ги идентификуваат и да сочувствуваат со емоциите и реакциите на ликовите и да ги разберат нивните карактери.

Моментални и планирани активности во блиска иднина?

Моментално работам на сликовниците од едиција „Учење низ игра“ на издавачката куќа Феникс, од кои две изданија се веќе завршени и ќе се достапни многу наскоро, а третото е во постапка. Првите две изданија се напишани од Христо Петрески и Велко Неделковски и се исполнети со многу едукативни активности. Изданијата ги илустрирав и се надевам дека довербата ќе ми биде укажана и за понатамошните изданија на оваа едиција.
Имаме пристап кон прекрасни илустрирани сликовници и книги кои само чекаат да бидат прочитани и се нудат онлајн на веб страниците на издавачките куќи.

За книгата „Разден“ од Кристина Николовска, во издание на Центарот за култура „Ацо Караманов“ – Радовиш, 2020 година

Стихозбирката Разден од поетесата Кристина Николовска, добитник на наградата Караманов за 2020 година, е посветена на поезијата и поетите, односно на Ацо Караманов, Коста Рацин, Гане Тодоровски, Анте Поповски, Петре М. Андреевски, Даница Ручигај, незнајниот поет… 

Создадена е во духот на современата, актуелна, постдмодерна македонска поезија, како потрага, крик и лелек по духовното наспроти материјалното, кон вечното и трајното а не дневното и минливото, како аманет и тестамент како да се создаде и напише урбана и ангажирана песна. 

Сите творби во книгата претставуваат своевиден контрапункт, апотеоза, дитирамб, химнични напеви, мини поеми, тристишија, катрени, постаменти… 

Книгата се отвора и започнува со филозофијата на паузите, т.е. филозофијата и паркингот на животот. Како подотворени и раздиплени страници од горчлив и трагикомичен роман – како и секој живот, а да (се) раздени – како песна! 

Творештвото како игра, но не само со раката, пенкалото, моливот, пердувот, перодршката, хартијата, тастатурата, туку со мислата, зборот, пораката, поентата, зачудувањето и очуденоста… 

Словољубие, а не славољубие – вели авторката. Во отсуство на урбана и ангажирана песна, создава поетски бисери и медалјони, со афористичен призвук и ирониски артефакти, како што е случај и со духовитата и брилијантна песна Иронија: Сите мислат дека знаат што е / иронија… / Е, тоа е иронија!       

Разденот е зборот, за мугроносникот Коста Рацин, за новото раѓање, за Караманов – глас, спас, како јас, како нас… 

Поетска сончевина, ганевина… Со прекрасни зборови и зборообразувања: дарбеник, заводник на речта, оригиналник… 

За Анте Поповски: историјата на светлината, камбани на сознанието, страдалнички солзи, нема ништо поголемо од големиот македонски јазик… 

За Петре М. Андреевски: солзарник (сад со солзи – медовина од бол)… Парче душа, поетнина. 

За Даница Ручигај: стихољубие. Новиот поетски разден, водопад од поезија. 

За незнајниот поет: одбегнувајте чисто поетски места.  

За умирачката: патарината е иста за сите!  

Мисли, сентенци, оди за родољубието, животот, поезијата, спонтано и импулсивно, творечки и креативно! 

Лего-сложувалка, сонувалка, себеранувалка, запишувалка… 

Стапици, загатки и одговори во дилемите и прашањата, на пример: совршено невештите или невешто совршените… 

Дваесет и пет песни поделени во петте циклуси: Тактика, Љубезност, Ист век со сонцето, Потонати сонца и Разден. 

Трета поетска книга, како нова трета среќа по претходните две книги: Десимфонија (Книжевна младина на Македонија, 1988) и Мугроносна (Книжевна младина на Македонија, 1989).

Христо Петрески 

„Мојот маж“ на Румена Бужаровска  и „Мојот непријател Итар Пејо“ од Калина Малеска 

            „Мојот непријател Итар Пејо“ од Калина Малеска и расказите „Мојот маж“ на Румена Бужаровска претставуваат вистинко освежување во современата македонска книжевна продукција на кратката литературна форма – расказ. 

            Шокантна и потресна, Бужаровска без филување и без заобиколување, директно и крајно реално прикажува дел од македонската секојдневност. Преку портретите на 11 жени, таа прикажува одредени стереотипи и општествено „прифатени“ норми кои се карактеристични за македонското општество, но и за Балканот како културна целина. Сите прикажани жени имаат одреден „дефект“, одреден проблем со својот маж. Така, првата е самопотчинета жена, која формално го поддржува својот маж-поет. Таа знае дека неговата поезија нема вредност. Знае кои се неговите капацитети и можности, но свесно дозволува да биде „заведена“ од неговите „евтини“ додворувања. Тој поседува извесна доза на шарм, но таа е свесна дека може повеќе и може подобро. Дури и се чуди како можела да заврши со некој како него. Втората е жена-вдовица. Нејзиниот маж тукушто починал и таа седи изгубено. Но, тоа е само привид, бидејќи оваа жена имала љубовник. Таа е огорчена и иако сите се грижат за неа мислејќи дека сега е скршена од болка заради смртта на мажот, вистината е дека таа ја губи смислата на животот зашто сега прељубата повеќе нема смисла. Кулминацијата во овој расказ доаѓа во моментите кога една друга жена – мајката на главниот лик, признава дека во младоста и таа била прељубничка. Мајката и ќерката, кои до тогаш не споедлуваат емоции и немаат блискост, сега одеднаш се поблиски од кога било. Третата е изневерена жена. Таа е типичен лик на домаќинка која „служи“ на сопругот и децата. Таа е целосно зависна од сопругот и неговата плата, бидејќи не работи. Сепак, за својата „лојалност“ кон семејството таа е „наградена“ со изневерување. Четвртата е мајка на синче кое има „лоши“ гени, кои секако се наследени од неа. Иако ја знае вистината, таа молчи кога нејзиниот сопруг ја обвинува за сите лоши работи што детенцето ги прави. Правдата ќе биде задоволена кога нејзиниот маж ќе дознае дека е посвоен и дека не потекнува од многу ценетото семејство. Петтата е жена на 16 години постар маж-гинеколог. Таа е потценета од него зашто тој за себе смета дека има сериозна работа која ја изедначува со уметност. Неговата жена е свесна за неговата работа, но не гледа ништо уметничко во неа. Таа знае што е уметност, зашто пишува одлична поезија, која на крајот ќе го шокира нејзиниот маж. Шестата жена е уметник-аматер. Таа е самобендисана и вообразена. Живее во својот свет и мисли дека е вистински уметник. Нејзината илузија ја разбива внуката која е вистинска сликарка. Седмата жена е сопруга на амбасадор. Таа е прељубничка, но не затоа што не е задоволна од својот маж, туку зашто ѝ е досадно. Таа е разгалена жена која е научена секогаш да добива сѐ. Нејзиниот комодитет ќе ѝ го расипе друга жена со која ќе биде нејзиниот љубовник. Осмата жена е мајка на разгалено синче. Таа станала мајка иако не била подготвена за таа улога. Нејзиниот маж е пресреќен зашто има син и го разгалува. Деветтата жена има 15 години постар маж. Тој е внимателен и љубезен, вистински џентлмен. Сепак, има одредени правила по кои живее. Тука има класичен судир на генерации. Интересно е што секоја сабота ја носи кај својот пријател каде таа седи по еден час. Десеттата е мајка на грдо девојче. Таа има болна мајка која живее сама на село. Нејзиниот маж не ѝ дозволува да ја посетува зашто се плаши дека девојчето може да се разболи од истата болест иако болеста не е заразна. Девојчето умира, а нејзината смрт е казна за таткото. Последната, единаесетта жена е прељубничка. Таа се согласува на прељуба само затоа што тоа е модерно. На крајот авантурата завршува како една голема гротеска.

            Бужаровска е сурово реална во претставувањето на сите женски, но и машки судбини. На прв поглед, овие жени се доживуваат како обесправени жртви, а авторката како некој кој се залага за нив и ги брани. Но, дали е така? Дали овие жени се жртви? Одговорот на ова прашање е не. Тие се еднакво одговорни за своите животи, како и нивните мажи. Ниту една од нив не е натерана со сила да биде во ситуациите во кои се наоѓаат. Зад нивната животна слика стојат тие самите, односно нивната немоќ да бидат нешто друго. Која е причината едната да биде во брак со неуспешен поет чијашто работа таа не ја почитува? Што ја тера другата да има дете ако не е подготвена за семејство? Зошто дозволува третата да биде изневерена? Одговорите Бужаровска ги крие во слоевитоста на секој од ликовите. Таа претставува одреден тип на жени и со нив поврзува соодветен тип на мажи. Тие меѓусебно си одговараат, зашто, колку и да звучи неверојатно, сите врски во животот се градат според законите на привлекување на сличното со слично. Зад секоја од овие жени стои нивната немоќ и страв да бидат нешто друго. Да се борат за себе и за своите потреби. Да го кажат своето мислење и да бараат тоа мислење да биде почитувано. Зад сите овие портрети се крие несигурноста на македоската жена. Бужаровска на одличен начин направила студија на неколку женски модели на размислување, живеење и однесување. Овие модели, повеќе или помалку, ги среќаваме постојано. Тие не се измислени книжевни ликови, туку наши блиски или далечни роднини, пријателки, познанички, жените од нашето окружување. За сите нив е заедничко немањето самопочит и газењето на сопствената личност заради некоја чудна цел. Мажите, пак, се недоволно реализирани, разгалени личности кои недоволно се созреани за врската наречена брак. Сите ликови се длабоко податливи за сериозна психолошка анализа. Преку таквата градба на ликовите, Бужаровска како да прави истражување на корените на сѐ почестата дисфункционалност на семејствата. Веројатно и таа самата постојано се судрува со такви реални ликови кои ја тераат да размислува каде е основата на таквите појави и кој е „виновен“ за таквата состојба. Тоа прави да се запрашаме: Дали ваквите однесувања се во основата на нашите битија како жени или ова е некој македонски културен синдром, пренесуван низ вековите од мајка на ќерка? Одговорот на ова прашање е комплекесен. Она што е неспорно е дека малограѓанската зачмаеност, млитавоста и немањето доволна мотивираност нешто да се смени прави сѐ повеќе жени да ги препознаеме во овие ликови. Овие раскази се сведоштво за една кутурна и духовна затапеност, за една зачмаеност од која како да не постои излез. Оттаму можеби произлегува шокантноста на овие текстови, зашто вистината секогаш звучи шокантно кога е соопштена на директен начин. Румена Бужаровска секако успеала во својата намера да предизвика будење кај читателот. Со едноставниот, прецизен и јасен стил, направила соопштувањето на таа вистина да има правилен оддек во читателскиот ум. Овие раскази можат да се гледаат и како задолжително четиво кое има превентивно и катарзично дејство. 

            За разлика од расказите на Бужаровска, расказите во „Мојот непријател Итар Пејо“ носат една поинаква шокантност. Во овие раскази на Калина Малеска шокот е предизвикан од изненадувањето. Насловот на збирката е земен од првиот расказ. Тука од самиот почеток се поставува прашањето: Зошто и кому му е непријател Итар Пејо? Одговорот може да се добие веднаш, во првиот расказ, но тој се провлекува и во секој нареден, до крајот на збирката. Негативното конотирање на овој фолклорен лик, од самиот почеток ни сигнализира метафоричност и нѐ насочува прочитаното да го гледаме и од опачината. Со вклучувањето на токму овој лик, кој се карактеризира со досетливост, итрост и шегобијност, Малеска на извесен начин прави генеза на македонскиот човек и посегнува по културната генетика. Тоа ѝ е потребно, веројатно за подобро да го разбере Македонецот. Со спротивставувањето на безимениот наратор и Итар Пејо, Малеска успева да го сврти вниманието кон уште еден важен, главен лик од овие раскажувања. Притоа, фолклорната тема е ставена во еден современ и реален контекст. Ако го погледнеме раскажаното од друг агол можеме да забележиме дека и во ова „наше“ време имаме некој богат кој со силата на парите присвојува имот, обичен човек кој има секојдневни егзистенцијални проблеми како болести, немање храна и немање средства за живот, а во истата средина има и таков кој со мајтап знае да добие најмногу. Во ликот на Марин може да се препознае некој новинар кој постојано бележи сѐ и од забележаното прави приказна и со тие приказни ги полни медиумите. Но, оној кој е невидлив е токму обичниот човек. Тој ја трпи сета неправда, поминува низ сите згоди и незгоди, за на крајот да остане безимен. Неименувањето е практично еднакво на непостоење. Овој коцепт се провлекува во сите раскази, а во расказот „Во огледалото“ Малеска и буквално го покажува. 

            Расказите од „Мојот непријател…“ течат лесно и се интересни и забавни. Стилот е едноставен, лесен, ненаметлив и изобилува со дозирана духовитост. Изобилуваат со превртени перспективи и хиперболизирана реалност која има за цел да го привлече вниманието кон суштинските пораки на македонската културна реалност. Преку парадоксалните случки во расказот „Господарот на маалото“, на пример, Малеска покажува до кој степен е затворен умот на луѓето. Иако овој расказ делува смешно, тој во своето јадро носи одромна тегобност која воопшто не е забавна. Малеска на одличен начин, преку хиперболизација на опишаните настани укажува на насилството кое во сите можни облици го имаме околу нас. Притоа, шокантно е колку сите ние сме навикнати на тие насилства и дури ги сфаќаме како нешто најобично и најсекојдневно. Состојбата е страшна и алармантна и затоа расказот како да вреска, како на секој збор да има извичник. И повторно, сето тоа воопшто не е смешно. Дури ни комедиите кои треба да нѐ засмеваат не се смешни. Затоа ликот од „Како да се напише комедија“ решава да напише вистинска комедија. На тоа ја предизвикуваат двајца автори на комедија. Секако, дуелот, иако се работи за тројца, (или труелот како што кажува нараторот) завршува така како што може да се претпостави, со невидливост и целосно игнорирање на вистинската комедија. На крајот „невидливиот“ автор пишува комедија во стилот на другите двајца и постигнува планетарен успех. Со тоа Малеска ја покажува глобалната апсурдност и комплетната извртеност на сите вредности. Тоа истото го има и во расказот „Поинаков вид оружје“. Силвија е талентиран студент по право кој завршува неславно зашто нема „снаодливост“, ја нема потребната „итроштина“ за да победи на квизот за кој другиот кандидат однапред ги има одговорите. Тоа е уште една реалност на општеството во кое живееме. Во таа реалност, ништо не е реално и затоа сме во постојана војна од која се браниме со штит од уметност, се трудиме нашите деца да ги направиме подобри со тоа што им плаќаме часови за различни активности како пливање, на пример. Работиме посветено и вложуваме во својата професија за која се натпреваруваме со нашите колеги за да на крајот бидеме и казнети повторно поради „поитрите“ од нас. Се образуваме и вложуваме во себе за на крајот да имаме проблем да најдеме вистински и достоен партнер со кој ќе создадеме семејство. Лебдиме во лебдечки згради изградени без темел и со тоа го губиме целосно тлото под нозете. Дозволуваме да нѐ проголта чудовиштето наречено технологија и да нѐ претвори во роботи, при што човечките функции си ги контролираме со копчиња. Животите ни се политички обоени, зашто само на тој начин можеме да преживееме. Се внесуваме во интриги, избувнуваме одеднаш и се лутиме без да сме сигурни дека сме во право. Мислиме дека сме центарот на светот и дека од нас потекнува сѐ. Си даваме за право да одлучуваме за другиот целосно водејќи се од сопствениот егоизам. 

            Со иронијата и алегоричноста, Малеска погодува директно во целта. Овие раскази, иако тематски и стилски се целосно различни, се надоврзуваат на расказите на Румена Бужаровска. Ставени едни до други, се силен аларм за освестување. Тие се јасен крик кој е непријатен и болен, крик кој има за цел да нѐ разбуди од оваа состојба на немоќ, зачмаеност и апсурдност. Затоа, е вистинска привилегија да се има можноста да се консумираат овие страници, да се „влезе“ во овие ситуации и со предизвиканите потреси на нашата срж да се преземе нешто. А, само со менувањето на нас самите можеме да предизвикаме глобални промени, промени кои ќе го направат ова време и ова место поубаво за живеење.  

Атина Цветаноска 

Бисер е мигот
Панде Манојлов

Да останеме
во времето,
мила моја,
во спомените
на овој град,
да пешачиме
среќни
со своите мили,
со пријателите,
со добра мисла
да се љуби
ближниот свој
и да го благословиме
изобилието
на животот
подарен од Бога!
Секој миг е бисер,
секој ден –
вечност,
секоја година –
светлина,
а ние,
мила моја,
запомни:
само ѕвезди сме
меѓу ѕвездите,
еден ден
што ќе згаснат!

02.09.2019

„Денешната етичка состојба ја нарекувам етичка бездна, како израз на неизвесностите пред коишто стоиме, а нѐ опкружуваат грди состојби и лоши односи меѓу луѓето, кои ја потресуваат егзистенцијата на светот. Во опасност се климата и основните услови за живеење на човекот, воздухот, водата и почвата, има многу закани за растителниот свет и за животинските видови, кои секој ден сѐ повеќе се губат од лицето на Земјата, а меѓу најзагрозените суштества се самите луѓе, коишто самите се најодговорни за еколошките катастрофи и за опасните конфликти помеѓу себе.“

Градот и етиката, Кирил Темков, ФЕНИКС 2020

Книгата „Градот и етиката“ е дело на искусен и вешт автор, мајстор на литературниот збор, првокласен научник, кој своите знаења и умеења ги користи во оваа творба за да ја доближи реалноста на базичната човечка вредносна сфера до читателите. Во книгата се објаснети изворите на етиката во градот како основна човечка агломерација и етичка средина денес, споредено со настанувањето на етиката кај примитивните луѓе и во селските средини, потем е изложен системот на етиката во современото живеење, историјата и географијата на етиката, промените во етиката и вредносните пресвртувања во денешницата, значењето на етиката за животот на луѓето, шансите за надминување на етичките дискрепанции во современото живеење.

Книгата го следи новиот популарен метод на директни научни согледби, на компарации и на белетристика како форми за градење на сознанијата и свеста за новите предизвици на човекот, кои во книгата се објаснети комуникативно, со множество примери и со објаснувања блиски до секој современ човек. Ова е единствена книга според тематиката и литературниот пристап во нашите библиотеки за ширење на општите познанија и морални вредности.

проф. д-р Христо Петрески

За авторот

Професорот Темков бил четири децении наставник по Етика и Естетика на Филозофскиот факултет во Скопје. Според неговите учебници се изведува наставата по етика во основните и во средните училишта кај нас. Автор е на многу книги за етичката проблематика во современието, а особено во нашето општество.

„Свиналангорна“ е роман првенец на Сузана Алакоски. Високо оценет од критичарите, набрзо станува шведски бестселер со повеќе од 400.000 продадени копии.

Лена има двајца најдобри пријатели. Осе е единствената што Лена ја познава, а која нема татко кој пие, но затоа пак нејзината мајка пие. Таткото на Риита се опијанува речиси секој ден. Настаните се случуваат во текот на шеесеттите години во новоизградениот комплекс за домување во Истад, кој е исполнет со фамилии на имигранти и семејства со ниски приходи. За Лена и нејзините родители со финско потекло, новиот стан е луксуз: три соби, балкон, подови обложени со паркет… Но, мештаните брзо почнуваат да го нарекуваат соседството „Свиналангорна“ (Редови со свињи).
Црвеникаво-жолтеникавите трикатни куќи стануваат колективно место за дејствието во романот за Лена од Сузана Алакоски. Со проникливост и динамичност, таа ја раскажува својата приказна, за нејзините родители, нивните соседи и сите смешни и драстични настани што се случуваат околу неа. Но, смеата ви застанува во грлото кога ќе се открие вистинската природа на ова детско портретирање.
Лена, нејзините браќа и сестри и нејзините пријатели осцилираат помеѓу периоди на очигледна уредност и целосен хаос. Ова е нивната потресна приказна за социјалната класа, ранливоста на децата и нивниот капацитет да преживеат…

„Студија на тиранијaта на созревањето и сиромаштијата. Убедлив роман за класните разлики, интегритетот, половите разлики, на она што долго време се очекуваше од модерната шведска литература.“

Per Planhammar, GP

За авторот

Сузана Алакоски е шведско-фински автор, романсиер и предавач. Родена е во 1962 година во Васа, Финска. Помеѓу 1995 и 2003 година работи како портпарол на шведската политичарка Гудрун Шиман. Своето деби како новелист на фикција го има со „Свиналангорна“ за која во 2006 година ја добива наградата „Augustpriset“. Книгата е високо оценета од критичарите и набрзо станува шведски бестселер. Во 2010 година според книгата е снимен филмот „Beyond“. Алакоски и понатаму продолжува да создава, а во 2010 година го објавува својот втор роман, па неколку детски книги и дневник. Таа е уредник и на повеќе антологии.

Две ќебиња, три чаршафи, еден пешкир, една перница и една навлака за перницата.

Аеродромот во Амстердам, 1998 година. Самир Карим се симнува од летот од Виетнам, го кине авионскиот билет заедно со својот пасош на најситни можни парчиња и ги фрла во тоалетот, а потоа бара азил. Го напушта Ирак за да го избегне регрутирањето во армијата на Садам Хусеин; поминува седум години талкајќи анонимно низ Азија. Сега, сигурен во срцето на Европа, тој е испратен во азилантски центар и му е доделен кревет во заеднички дом – каде ќе ги помине следните девет години. Соочувајќи се со апсурдностите на бирократијата, Самир се труди најдобро што може да живее сложно со неговите 500 нови цимери. Раскажана со сочувство и уникатна смисла за хумор, ова е инспиративна приказна за преживувањето, поглед одблизу на скриениот свет на бегалците и шверцерите на луѓе, отрезнувачка рефлексија на нашето време.

Стигнавме до еден магацин каде што тој ми подаде две ќебиња, три чаршафи, еден пешкир, една перница и една навлака за перницата. Потоа ми рече да се потпишам на еден лист хартија и ми објасни дека отсега јас сум одговорен за работите што сум ги земал и дека следи парична казна доколку не ги вратам истите работи назад. 

Како го добив талентот за живеење, Родан ал Галиди, Феникс 2020

За авторот

Родан ал Галиди е поет и писател. Роден е во Ирак, а живее во Холандија од 1998 година. Неговиот роман „Аутистот и гулабот писмоносец“ во 2011 година ја добива Наградата на Европската унија за литература. „Како го добив талентот за живеење“ е неговиот најуспешен роман – бестселер, преведен на повеќе јазици. На подкастот Portals од International Literature Festival Dublin, преслушајте го прекрасниот разговор со авторот Родан ал Галиди.